کاهش حجم تجارت خارجی ایران در دولت چهاردهم ادامه دارد. در حالی که در ۵ ماه نخست سال گذشته که دولت شهید رئیسی بر مسند امور بود، مجموع تجارت خارجی غیرنفتی ایران ۴۹.۸ میلیارد دلار بود در ۵ ماه نخست امسال با افت ۵.۸ میلیارد دلاری به کمتر از ۴۴ میلیارد دلار نزول پیدا کرده است.
در این میان، صادرات غیرنفتی با افت ۶ درصدی نسبت به سال گذشته مواجه شده و از ۲۲ میلیارد و ۲۵۶ میلیون دلار در ۵ ماه نخست سال قبل در دوره دولت سیزدهم به ۲۰ میلیارد دلار و ۹۱۷ میلیون دلار در ۵ ماه نخست امسال رسیده است. این در حالی است که در ۵ ماه نخست سال ۱۴۰۳ نسبت به مدت مشابه سال ۱۴۰۲ صادرات غیرنفتی ایران بیش از ۱۰ درصد رشد کرده بود.
این کاهش نشان می‌دهد که وضعیت کشور از لحاظ تجارت خارجی به نسبت سال گذشته وضعیت مناسبی ندارد. کاهش صادرات غیرنفتی موجب تأثیر بر بخش تولید هم می‌شود چراکه تامین ارز واردات مواد اولیه کارخانجات و بخش تولید عمدتاً از درآمدهای غیرنفتی انجام می‌شود و درآمدهای نفتی تماماً صرفاً واردات کالاهای اساسی می‌شود.

در همین بازه زمانی، واردات کشور نیز با افت ۱۲.۵ درصدی به ۲۳ میلیارد دلار کاهش یافته است.
بر اساس آمارهای گمرک، تراز تجاری غیرنفتی ایران منفی ۲.۱ میلیارد دلار ثبت شده که نشان‌دهنده واردات بیشتر نسبت به صادرات است.

همچنین بخوانید:

صادرات پسته ایران به چین بیشتر از آمریکا شد

در شرایط فعلی کشور به واسطه دلایل مختلف از جمله تحریم‌های اقتصادی، تجارت خارجی کشور درگیر محدودیت‌هایی است دولت باید به کالاهایی ارز اختصاص دهد که برای عامه مردم و مصرف‌کنندگان و البته تولیدکنندگان ضرورت بیشتری دارد؛ با اتخاذ چنین سیاستی خروج ارز از کشور کنترل می‌شود که این مهم درنهایت ثبات اقتصاد کلان و همچنین ثبات قیمت ارز را به دنبال دارد.
کاهش تجارت غیرنفتی کشور در سال ۱۴۰۴ در حالی رقم خورد که در ۳ سال دولت سیزدهم، کشور در این زمینه پیشرفت زیادی داشت.
یکی از دستاوردهای اساسی دولت سیزدهم ارتقای روابط با کشورهای منطقه و عضویت در پیمان‌های مهم منطقه‌ای مانند شانگهای و بریکس بود و این موضوع موجب بهبود وضعیت تجارت منطقه‌ای شد، به طوری که حجم تجارت خارجی غیرنفتی در ۳ سال دولت سیزدهم (۱۴۰۰، ۱۴۰۱ و ۱۴۰۲) نسبت به ۳ سال پایانی دولت دوازدهم (۱۳۹۷، ۱۳۹۸ و ۱۳۹۹) با ۳۷ درصد رشد از ۲۴۲ میلیارد دلار به ۳۳۲ میلیارد دلار رسید.
طبق آمار گمرک، در ۳ سال پایانی دولت دوازدهم، صادرات کالاهای غیرنفتی به طور متوسط ۳۸.۶ میلیارد دلار در سال بود در حالی که متوسط صادرات کالاهای غیرنفتی در ۳ سال دولت سیزدهم به ۵۰.۹ میلیارد دلار افزایش یافت؛ یعنی صادرات غیرنفتی در دولت سیزدهم نسبت به ۳ سال پایانی دولت روحانی ۳۲ درصد رشد کرد. رقم صادرات غیرنفتی کشور در دولت شهید رئیسی ۱۰ تا ۱۵ میلیارد دلار بیشتر از بالاترین ارقام صادرات غیرنفتی در سال‌های پس از برجام در دولت روحانی بود.
اما شاهد هستیم که در ۵ ماه نخست ۱۴۰۴ که عملکرد دولت چهاردهم محسوب می‌شود صادرات غیرنفتی کاهش یافته، یعنی رشد چشمگیر دولت سیزدهم در حوزه صادرات غیرنفتی نه تنها متوقف شده بلکه منفی هم شده است.