سازمان محیط زیست: مقدار سولفور موجود در سوخت نیروگاهها ۱۰ تا ۱۰۰ برابر استاندارد است در حالی که حد مجاز سولفور گازوئیل نیروگاهها باید حداکثر ۵۰ میلیگرم در هر کیلوگرم باشد، در برخی نیروگاهها گازوئیل مورد استفاده بیش از ۶۰۰۰ میلیگرم در...
افشاگری سازمان محیط زیست علیه وزارت نفت: کیفیت سوخت نیروگاهها، از دلایل اصلی آلودگی هوا است
سازمان محیط زیست: مقدار سولفور موجود در سوخت نیروگاهها ۱۰ تا ۱۰۰ برابر استاندارد است
در حالی که حد مجاز سولفور گازوئیل نیروگاهها باید حداکثر ۵۰ میلیگرم در هر کیلوگرم باشد، در برخی نیروگاهها گازوئیل مورد استفاده بیش از ۶۰۰۰ میلیگرم در هر کیلوگرم، سولفور دارد.
در حالی که مسئولان وزارت نفت و شرکت پالایش و پخش فرآوردههای نفتی در دولت چهاردهم اخیرا مدعی شدهاند که سوخت تحویلی به نیروگاهها کیفیت بهتری پیدا کرده و حتی درباره علت استفاده مجدد از مازوت در نیروگاهها گفته شده که مازوت با گوگرد پایین به نیروگاهها داده شده، اما گزارش رسمی سازمان محیط زیست نشان میدهد مصرف سوخت گازوئیل با درصد بسیار بالای گوگرد در نیروگاهها از دلایل اصلی آلودگی هوا در روزهای اخیر بوده است. یعنی در حالی که گازوئیل، سوخت باکیفیتتر و کمآلایندهتری از مازوت است، حتی گازوئیل تحویلی به نیروگاهها هم فاقد کیفیت است.
نتایج پایش سازمان محیط زیست از سوخت نفتگاز یا گازوئیل در نیروگاههای استانهای تهران، البرز و قزوین نشان میدهد در هیچ یک از نیروگاهها نفتگاز تولیدی منطبق با استاندارد یورو ۴ نمیباشد. بر اساس محتوای سولفور (گوگرد) اندازهگیری شده، کمترین مقدار سولفور سوخت نیروگاهی در استان تهران در سوخت نفتگاز نیروگاه دماوند با مقدار mg/kg ۵۳۰ یعنی بیش از ۱۰ برابر حد استاندارد اندازهگیری شده است، در حالی که محتوای سولفور نفتگاز نیروگاههای پرند با مقدار mg/kg ۶۶۵۷، شهرری با مقدار mg/kg۶۰۱۲، سیکل ترکیبی پرند با مقدار mg/kg ۳۹۰۱ و ری با مقدار mg/kg ۸۸۰ بسیار فراتر از حد استاندارد و با مقادیری بیش از ۱۰۰ برابر حد مجاز در نیروگاههای پرند و ری اندازهگیری شده است.
سازمان محیط زیست اوایل این هفته گزارش تحلیلی کیفیت هوای کلانشهر تهران و دلایل افزایش آلودگی هوا را منتشر کرد. در این گزارش با ارائه مستندات از نتایج پایش نیروگاههای تهران و شهرهای اطراف اعلام شده که مصرف سوخت با درصد بالای گوگرد در نیروگاهها، یکی از دلایل اصلی آلودگی شدید در این مقطع از سال است.
از آنجا که در نیروگاههای تهران مازوت استفاده نمیشود و گازوئیل استفاده میشود، گزارش سازمان محیط زیست مبنی بر مصرف سوخت با درصد بالای گوگرد در نیروگاهها به معنای آن است که گازوئیل تحویلی به نیروگاهها هم کیفیت مطلوبی ندارند.
بر اساس این گزارش، آلودگی هوای کلانشهر تهران در بازه زمانی ۱ تا ۶ آذرماه یکی از قابلتوجهترین دورههای آلودگی در سالهای اخیر محسوب میشود. میانگین ۲۴ ساعته غلظت ذرات معلق کوچکتر از ۲.۵ میکرون در سوم آذر به ۱۰۷ میکروگرم بر مترمکعب رسید؛ رقمی که حدود ۱۰ برابر رهنمود سازمان جهانی بهداشت است.
تحلیل دادههای سالانه نیز نشان میدهد غلظت ذرات معلق کوچکتر از ۲.۵ میکرون از ابتدای سال تا ۵ آذر نسبت به مدت مشابه سال ۱۴۰۳ حدود ۱۳ درصد افزایش داشته است. مناطق ۲۲، ۱۸، باقرشهر، آزادگان و شهرری بیشترین افزایش را تجربه کردهاند که همگی در امتداد نقاط داغ آلایندگی خارج شهری و مسیر باد غالب قرار دارند.
الگوهای مکانی بیانگر آن است که آلودگی با غلظت بالا در غرب و جنوب غرب تهران متمرکز شده و تحت تأثیر الگوی باد غالب به سمت مرکز و جنوب شهر گسترش یافته است.
از سوی دیگر تصاویر ماهوارهای بلندمدت نیز وجود نقاط داغ پایدار آلایندگی خارج از محدوده شهر تهران بهویژه در جنوب غرب را تأیید میکند. این نقاط عمدتاً شامل فعالیتهایی نظیر صنایع کوچک، واحدهای بازیافت، ضایعات لاستیک سوزی و سوزاندن پسماند هستند. با توجه به جهت باد غالب، آلودگی ناشی از این فعالیتها وارد تهران میشود و در اپیزود اخیر نقش مؤثری داشته است.
نتایج آنالیز ترکیب شیمیایی ذرات معلق کوچکتر از ۲.۵ میکرون بر اساس اندازهگیری در ایستگاههای مختلف نشاندهنده سهم قابل توجه کربن سیاه (EC) و کربن آلی (OC) است؛ موضوعی که نقش مستقیم ناوگان دیزلی فرسوده، سوزاندن ضایعات و فرآیندهای احتراقی را برجسته میکند.
سهم نیترات در برخی مناطق به بیش از ۲۵ درصد رسیده که گویای انتشار بالای اکسیدهای نیتروژن و تشکیل ذرات ثانویه است. دادههای مربوط به گوگرد دیاکسید نیز نشاندهنده استفاده از سوخت با محتوای گوگرد بالا در برخی واحدهای ثابت و نیروگاههای پیرامونی شهر است.
جمعبندی دادههای پایش زمینی و ماهوارهای تهران نشان میدهد. دوره اخیر نتیجه همافزایی عوامل زیر بوده است:
۱- پایداری جوی وارونگی دما و نبود بارش
۲- انتشار گسترده از ناوگان دیزلی فرسوده
۳- وجود نقاط داغ آلایندگی در غرب و جنوب غرب تهران
۴- مصرف سوخت با درصد بالای گوگرد در نیروگاهها
۵- ترافیک سنگین بهویژه در ورودیهای غربی و جنوب غربی شهر
۶- تشکیل ثانویه ذرات نیترات
۷- باز پراکنش گردوغبار ناشی از تردد
۸- فعالیتهای صنعتی و غیرمجاز پراکنده در حاشیه شهر
این گزارش مجموعهای از اقدامات کوتاهمدت، میانمدت و بالا مدت را پیشنهاد میدهد که اجرای هماهنگ آنها میتواند نقش قابل توجهی در کاهش شدن اپیزودهای مشابه در سالهای آینده داشته باشد.
اقدامات کوتاهمدت
۱- شناسایی و برخورد مؤثر با پسماند سوزیها در نواحی غربی و جنوب غربی خارج از محدوده شهر تهران.
۲- ایجاد محدودیتهای جدی بر تردد ناوگان دیزلی در بزرگراه آزادگان و سایر ورودیهای اصلی شهر تهران
۳- پایش مستمر آلایندههای پالایشگاه تهران نیروگاهها و صنایع شاخص اثرگذار بر شهر تهران با تأکید ویژه بر آلایندههای ذرات معلق و دیاکسید گوگرد.
۴- اعمال محدودیت واقعی بر تردد خودروهای شخصی و رایگانسازی حملونقل عمومی در دورههای اضطرار
۵- پیشبینی و اعلام شرایط اضطرار پیش از وقوع و اتخاذ تصمیمات لازم قبل از انباشت آلایندهها در شرایط پایداری جوی
اقدامات میانمدت
۱- نوسازی ناوگان حملونقل با اولویت ناوگان دیزلی و جایگزینی خودروهای فرسوده به منظور کاهش مؤثر انتشار ذرات معلق و آلایندههای احتراقی.
۲- استانداردسازی واحدهای کوچک صنعتی بهویژه واحدهای مستقر در مناطق جنوب و جنوب غربی تهران از طریق ارتقای فناوری کنترل سوخت مصرفی و پایش مستمر آلایندگی آنها.
۳- اصلاح کیفیت سوخت نفت گاز مصرفی در نیروگاههای اثرگذار بر شهر تهران و سوخت توزیعی مورد استفاده ناوگان حملونقل در جایگاههای خارج از محدوده شهری.
۴ – ایجاد پایگاههای پایش ثابت در نقاط دارای دمای بالا و منابع انتشار آلاینده در خارج از شهر تهران با هدف پایش مستمر هشداردهی سریع و تعیین سهم این منابع در آلودگی هوای داخل شهر
اقدامات بلندمدت
۱- توسعه حملونقل عمومی پاک با تمرکز بر گسترش ناوگان برقی و شبکه مترو با هدف کاهش پایدار انتشار آلایندههای اولیه و ثانویه در کلانشهر تهران.
۲- ایجاد نظام مدیریت متمرکز برای واحدهای صنعتی کوچک پیرامون شهر تهران به منظور ساماندهی فعالیتها کنترل نوع سوخت مصرفی، کاهش انتشارهای پراکنده و ارتقای انطباق این واحدها با الزامات زیستمحیطی.
۳- اصلاح ساختار تولید و توزیع سوخت کشور با رویکرد ارتقای کیفیت فرآوردهها و کاهش مصرف سوختهای غیراستاندارد بهویژه در دورههای اوج آلودگی هوا آذر تا بهمن همراه با اعمال کنترلهای ویژه بر مصرف نفت گاز در بخش حملونقل و واحدهای صنعتی.
۴- توسعه سامانه پیشبینی قابل اعتماد آلودگی هوا در سطح ملی برای تشخیص زودهنگام شرایط ناپایدار، مدیریت تصمیمات اجرایی قبل از وقوع اپیزود و افزایش هماهنگی بین دستگاههای مسئول در سطوح شهری و ملی.
وضعیت آلودگی هوا در شهر تهران
بر اساس دادههای پایش کیفیت هوا در شهر تهران، اندازهگیریشده در ایستگاههای متعلق به سازمان حفاظت محیط زیست و شهرداری تهران، از ابتدای مهرماه ۱۴۰۴ تا تاریخ ۴ آذرماه ۱۴۰۴، وضعیت آلودگی هوا شامل ۱۹ روز قابل قبول، ۴۱ روز ناسالم برای گروههای حساس و ۴ روز ناسالم بوده است. همچنین، مطابق دادههای مذکور، درمجموع ۴۵ روز با شاخص کیفیت هوا بالاتر از ۱۰۰ ناسالم برای گروههای حساس و ناسالم ثبت شده است که در ۴۳ روز، آلاینده معیار، ذرات معلق کوچکتر از ۲٫۵ میکرون و ۲ روز آلاینده ذرات معلق کوچکتر از ۱۰ میکرون آلاینده معیار بوده است. این در حالی است که در بازه زمانی مشابه در سال ۱۴۰۳، ۱۷ روز ناسالم برای گروههای حساس و ۱ روز ناسالم به ثبت رسیده است.
همچنین، از ابتدای مهر تا ششم آذرماه ۱۴۰۴، شاخص کیفیت هوا در تهران طی ۵ روز در وضعیت ناسالم و یک روز در وضعیت ناسالم برای گروههای حساس قرار گرفته است و بیشترین مقادیر ثبتشده مربوط به مناطق جنوب غربی تهران بوده است.
ذرات معلق:
به طور کلی غلظت PM۲٫۵ هوای آزاد در شهر تهران در سال ۱۴۰۴ نسبت به مدت مشابه سال ۱۴۰۳ در کل ایستگاهها با افزایش ۱۳٫۱ درصدی همراه بوده است که بیانگر یک روند صعودی است. بیشترین میزان افزایش در ایستگاههای واقع در مناطق ۲۲، شهرری، دانشگاه صنعتی شریف، میدان فتح و باقرشهر مشاهده میشود؛ این ایستگاهها افزایش بیش از ۲۰ درصدی را تجربه کردهاند و این موضوع حاکی از تشدید وضعیت نامطلوب کیفیت هوا در نواحی مذکور است. در مقابل، منطقه ۱۱ با کاهش حدود ۲۱ درصدی بیشترین افت غلظت را به ثبت رسانده و ایستگاههای ستاد بحران و منطقه ۴ نیز کاهش خفیفی را نشان میدهند، در حالی که ایستگاه اقدسیه بدون تغییر باقی مانده است. این الگو بیانگر آن است که روند تغییرات غلظت PM۲٫۵ در سطح شهر یکنواخت نبوده و برخی نواحی ـ بهویژه مناطق غربی و جنوب غربی تهران ـ با شرایط نگرانکنندهتری مواجه است.
همچنین غلظت PM۲٫۵ هوای آزاد در شهر تهران از ابتدای فروردین تا پنجم آذرماه ۱۴۰۴ نسبت به دوره مشابه در سال ۱۴۰۳ با افزایشی در حدود ۱۳ درصد همراه بوده است. این روند صعودی میتواند ناشی از ترکیبی از عوامل شامل افزایش فرسودگی ناوگان حملونقل و واحدهای صنعتی، افزایش حجم انتشار منابع ترافیکی و غیرترافیکی و شرایط اقلیمی سال ۱۴۰۴ ـ بهویژه فقدان بارش طی هشتماهه نخست سال ـ باشد.
کربن سیاه:
روند افزایشی غلظت PM۲٫۵ از روز اول تا سوم آذر بسیار چشمگیر بوده است. متأسفانه در تاریخ سوم آذر ۱۴۰۴، میانگین غلظت روزانه PM۲٫۵ در سطح شهر تهران حدود ۱۰۷ میکروگرم بر مترمکعب ثبت شده است؛ این مقدار در میان ایستگاههای مختلف بین حدود ۷۰ میکروگرم بر مترمکعب در ایستگاههای اقدسیه و منطقه ۲۲ تا ۱۴۵ میکروگرم بر مترمکعب در ایستگاههای شهرداری منطقه ۱۱، شهرداری منطقه ۱۹ و فتح متغیر بوده که تقریباً معادل ده برابر حد سلامت توصیهشده سازمان جهانی بهداشت است. در این بازه، کربن سیاه حدود ۱۱ تا ۱۵ درصد از ترکیب ذرات معلق کوچکتر از ۲٫۵ میکرون (PM۲٫۵) را تشکیل داده است. این سهم قابل توجه نشاندهنده نقش غالب منابع احتراقی در افزایش غلظت آلایندهها است؛ بهویژه ناوگان دیزلی فرسوده شامل کامیونها، اتوبوسها و مینیبوسها و نیز انتشار ناشی از پسماندسوزی که سهم مهمی در تشدید آلودگی هوا طی این دوره داشتهاند.
این بررسی نشان میدهد که تغییرات ساعتی غلظت PM۲٫۵ در این دوره از الگوی ترافیکی شهر تبعیت میکند؛ بدین معنا که همزمان با افزایش حجم تردد خودروها، دو پیک مشخص صبحگاهی و عصرگاهی در غلظت ذرات مشاهده میشود. این امر نشاندهنده تأثیرگذاری بالای ناوگان حملونقل شهری بر میزان ذرات معلق در هوای تهران است.
نکته حائز اهمیت آن است که روند تغییرات ساعتی کربن سیاه، به واسطه ممنوعیت تردد خودروهای سنگین در ساعات روز، الگوی متفاوتی را نشان میدهد. بهویژه از ساعت ۲۰ به بعد، همزمان با کاهش ترافیک عمومی شهر، غلظت BC مجدداً افزایش مییابد که ناشی از تردد وسایط نقلیه دیزلی است. این موضوع سبب افزایش همزمان غلظت کربن سیاه و به تبع آن PM۲٫۵ در ساعات پایانی شب شده و نقش قابل توجه ناوگان دیزلی در انتشار BC و ذرات معلق را به طور شفاف نمایان میسازد.
بررسی روند تغییرات غلظت دیاکسید گوگرد (SO۲) در ایستگاه شهرری در تاریخ دوم آذرماه نشان میدهد این مقدار حدود سه برابر سطح زمینه بوده و بیانگر مصرف سوخت با محتوای گوگرد بالا در این بازه زمانی است. لازم به ذکر است که دادههای ۱۴ ساله مربوط به روند تغییرات ساعتی SO۲ در شهر تهران نیز الگوی مشابهی را نشان میدهند؛ به این معنا که افزایش غلظت این آلاینده عموماً در همین ساعات روز مشاهده میشود.
این موضوع حاکی از آن است که بخشی از منابع انتشار، زمانبندی مصرف سوخت خود را در این ساعات قرار دادهاند؛ ساعاتی که ارتفاع اختلاط جو وضعیت نسبتاً مناسبی داشته و به طور معمول انتظار میرود امکان پراکندگی آلایندهها بیشتر باشد.
بر اساس دادههای ارائهشده، میانگین غلظت PM۲٫۵ طی روزهای شنبه اول آذر تا سهشنبه چهارم آذرماه، در تمامی ایستگاههای شهر تهران فراتر از استاندارد ۲۴ ساعته ملی ۳۵ میکروگرم بر مترمکعب و رهنمود سازمان جهانی بهداشت ۱۵ میکروگرم بر مترمکعب بوده است. بیشترین مقادیر میانگین روزانه در این دوره چهارروزه در ایستگاههای واقع در مناطق غرب و جنوب غربی تهران ـ شامل فتح، شهرداری منطقه ۱۹، شهرداری منطقه ۱۱، شهرداری منطقه ۲۱ و شادآباد ـ ثبت شده است؛ بهگونهای که میانگین ۲۴ ساعته PM۲٫۵ در این ایستگاهها در بازه حدود ۱۱۰ تا ۱۳۲ میکروگرم بر مترمکعب قرار داشته است. کمترین مقادیر نیز در ایستگاههای شهرداری منطقه ۲۲ و اقدسیه مشاهده شده است که با وجود پایینتر بودن نسبت به سایر نقاط، همچنان بالاتر از حدود مجاز بودهاند.
ثبت بالاترین مقادیر PM۲٫۵ در ایستگاههای واقع در مناطق غرب و جنوب غربی تهران، حاکی از نقش قابل توجه منابع انتشار مستقر در این نواحی و همچنین منابع واقع در خارج از محدوده شهر در تشدید آلودگی هوا طی این دوره است.
بررسی نتایج منشایابی ذرات در شهر تهران
تجهیزات مستقر در ایستگاههای پایش کیفیت هوا، ذرات معلق را بر اساس اندازه آیرودینامیکی آنها اندازهگیری میکنند. در این میان، ذرات معلق کوچکتر از ۲٫۵ میکرون ـ که در ششماهه دوم سال آلاینده شاخص هوای تهران به شمار میروند ـ نشاندهنده ذراتی هستند که قطر آیرودینامیکی آنها کمتر از ۲٫۵ میکرون است. علاوه بر اندازهگیریهای روتین در ایستگاههای سنجش کیفیت هوا، از شهریورماه سال جاری نمونهبرداری و آنالیز ذرات با هدف شناسایی ماهیت و ترکیب آنها در شهر تهران انجام شده است.
انطباق بسیار بالایی بین دادههای به دست آمده از تجهیزات نمونهبرداری (High-Volume) به عنوان روش مرجع و دادههای پایش ایستگاههای سنجش وجود دارد که صحت دادههای اندازهگیری شده در ایستگاههای سنجش کیفیت هوا را نشان میدهد.
در کنار بخش کربنی ذرات که در بخشهای قبل مورد بررسی قرار گرفت، میتوان بیان کرد که نیترات ـ که در جو از اکسیدهای نیتروژن تشکیل میشود ـ در مناطق مرکزی شهر سهم قابل ملاحظهای داشته و از اهمیت بیشتری نسبت به مناطق جنوب غربی برخوردار است؛ به عبارت دیگر، به دلیل میزان بالای انتشار اکسیدهای نیتروژن در نواحی مرکزی تهران، سهم نیترات در ترکیب ذرات معلق افزایش مییابد. در مقابل، در مناطق جنوب غربی شهر، سهم ناشی از ناوگان حملونقل ـ بهویژه ناوگان دیزلی ـ به میزان قابل توجهی بیشتر است.
نقشه پراکنش آلاینده دیاکسید نیتروژن، استخراجشده از دادههای ماهواره تروپومی، نمایش میدهد بخش عمده تولید این آلاینده در محدوده داخلی شهر تهران صورت میگیرد. بر اساس سیاهه انتشار، مصرف گاز در بخشهای خانگی و تجاری، واحدهای تبدیل انرژی نظیر نیروگاههای گازسوز و همچنین ناوگان خودرویی سبک مهمترین منابع تولید اکسیدهای نیتروژن به شمار میروند.
لازم به ذکر است که طبق آخرین سیاهه انتشار تدوینشده برای شهر تهران، منابع خانگی، اداری و تجاری با سهم ۲۵ درصد، بخش تبدیل انرژی با سهم ۲۶ درصد و ناوگان سواری با سهم ۱۹ درصد بیشترین نقش را در انتشار این آلاینده دارند. همانگونه که در بخش قبل نیز اشاره شد، از آنجا که بخش قابل توجهی تا حدود ۲۰ درصد از ذرات معلق کوچکتر از ۲٫۵ میکرون (PM۲٫۵) در شهر تهران از نیترات تشکیل میشود، انتشار اکسیدهای نیتروژن ـ به عنوان پیشساز اصلی تشکیل نیترات ـ از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است.
نقشه پراکنش آلاینده دیاکسید گوگرد، استخراجشده از دادههای ماهواره تروپومی، در بازه زمانی اول تا چهارم آذرماه ۱۴۰۴ در محدوده شهر تهران و مناطق مجاور آن نشان میدهد علاوه بر تولید متمرکز این آلاینده در محدوده شهری، مقادیر بالایی از انتشار دیاکسید گوگرد در محدوده نیروگاههای ری و دماوند نیز قابل مشاهده است. لازم به ذکر است که مصرف سوخت با محتوای گوگرد بالا، افزون بر افزایش غلظت SO₂، موجب افزایش تولید ذرات معلق نیز میشود و از این رو در شرایط آلودگی هوای تهران از اهمیت ویژهای برخوردار است.
همچنین غلظتهای بالای دیاکسید گوگرد در نواحی جنوب غربی شهر تهران مشاهده میشود که میتواند ناشی از تردد قابل توجه ناوگان سنگین در بزرگراه آزادگان باشد. با توجه به اینکه این بزرگراه نقش رینگ عبوری پیرامون تهران را ایفا میکند، تردد ناوگان حملونقل باری دیزلی که اغلب خارج از استان تهران سوخت نفتگاز با محتوای گوگرد بالاتر از استاندارد دریافت میکنند، میتواند در ایجاد این شرایط مؤثر باشد. شایان ذکر است که این الگوی انتشار از عوامل اصلی ثبت غلظتهای بالاتر ذرات معلق در مناطق جنوب غربی تهران به شمار میرود.
با توجه به نکات ارائهشده در این گزارش خلاصه، میتوان به این جمعبندی مدیریتی رسید که در شهری مانند تهران، با در نظر گرفتن منابع متعارف و نامتعارف موجود در اطراف و حومه آن بهویژه در مناطق غرب، جنوب غرب، جنوب و جنوب شرق، اعمال محدودیت صرفاً در محدوده شهر ـ نظیر طرحهای تردد زوج و فرد یا محدودیت خودروهای سواری ـ کافی نیست. مدیریت مؤثر اپیزودهای آلودگی هوا مستلزم اعمال محدودیتهای جدیتر در مقیاسی فراتر از مرزهای شهر و همچنین فراتر از ناوگان سواری شخصی است؛ بهویژه در نواحی تأثیرگذار پیرامونی که سهم قابل توجهی در افزایش غلظت آلایندهها در داخل شهر دارند.
وضعیت پایش سوخت ناوگان حملونقل شهر تهران
نتایج پایش سوخت بنزین در جایگاههای منتخب استانهای تهران و البرز در مهرماه و آذرماه ۱۴۰۳ نشان محتوی سولفور نمونههای آنالیز شده، مقدار کمتر از استاندارد ppm ۵۰ بر اساس استاندارد یورو ۴ بوده است. با این وجود، متغیر بنزن در تمامی نمونهها بیشتر از حد استاندارد از %۱۷ تا%۸۸ گزارش شده است. همچنین مقادیر آروماتیک نیز در محدوده استاندارد گزارش شده است.
عرضه گازوئیل در برخی جایگاههای سوخت با ۴۰ برابر حد استاندارد سولفور
نتایج پایش سوخت نفتگاز یا گازوئیل در جایگاههای منتخب استانهای تهران و البرز طی ماههای مهر و آذر نشان میدهد در تمامی جایگاهها ـ به استثنای جایگاه اتوبوسرانی البرز ـ مقدار سولفور اندازهگیریشده کمتر از حد مجاز استاندارد یورو ۴ ppm ۵۰ بوده است. با این حال، میزان سولفور ثبتشده در نمونه مربوط به جایگاه اتوبوسرانی البرز برابر با ۱۹۹۲ ppm است که مقدار بسیار بالایی بوده و تقریباً معادل ۴۰ برابر حد مجاز محسوب میشود.
افزون بر این، با توجه به اینکه بخش قابل توجهی از کامیونهای عبوری در محدوده و پیرامون شهر تهران خارج از شهر سوختگیری میکنند، کیفیت سوخت توزیعی در مناطق بیرون از محدوده شهری نیز میتواند تأثیر مستقیم و معناداری بر کیفیت هوای شهر تهران داشته باشد.
* سولفور سوخت نیروگاهها ۱۰۰ برابر حد مجاز
نتایج پایش سوخت نفتگاز یا گازوئیل در نیروگاههای استانهای تهران، البرز و قزوین نشان میدهد در هیچ یک از نیروگاهها نفتگاز تولیدی منطبق با استاندارد یورو ۴ نمیباشد. بر اساس محتوی سولفور اندازهگیری شده، کمترین مقدار سولفور سوخت نیروگاهی در استان تهران در سوخت نفتگاز نیروگاه دماوند با مقدار mg/kg ۵۳۰ یعنی بیش از ۱۰ برابر حد استاندارد اندازهگیری شده است، در حالی که محتوی سولفور نفتگاز نیروگاههای پرند با مقدار mg/kg ۶۶۵۷، شهرری با مقدار mg/kg۶۰۱۲، سیکل ترکیبی پرند با مقدار mg/kg ۳۹۰۱ و ری با مقدار mg/kg ۸۸۰ بسیار فراتر از حد استاندارد و با مقادیری بیش از ۱۰۰ برابر حد مجاز در نیروگاههای پرند و ری اندازهگیری شده است. همچنین آنالیز مازوت نیروگاههای شهید رجایی و منتظرقائم نشاندهنده وجود مازوت کمسولفور و معمولی در این نیروگاه میباشد.
عوامل تشدیدکننده اپیزود
بر اساس بررسیهای انجامشده و تحلیل دادههای سنجش زمینی، تصاویر ماهوارهای و نتایج مدلسازی پسرونده، اگرچه روند غالب آلودگی هوا در کلانشهر تهران تحت تأثیر منابع متحرک و ناوگان حملونقل قرار دارد، با این حال میتوان عوامل زیر را به عنوان عوامل تشدیدکننده اپیزود اخیر آلودگی هوا در شهر تهران شناسایی کرد:
1. وقوع وارونگی دما و فقدان بارش
2. وجود نقاط داغ آلاینده در خارج از محدوده شهر تهران از جمله شهرکهای صنعتی، محلهای پسماندسوزی و سایر منابع مشابه
3. تردد ناوگان دیزلی فرسوده
4. مصرف سوخت غیراستاندارد و با محتوای گوگرد بالا در نیروگاهها
آبان ۱۸, ۱۴۰۴
آبان ۱۵, ۱۴۰۴
اردیبهشت ۲۱, ۱۴۰۴
آذر ۱۱, ۱۴۰۴
آذر ۱۱, ۱۴۰۴
آذر ۱۱, ۱۴۰۴
آذر ۱۱, ۱۴۰۴
